Selen

Jest niezbędnym składnikiem organizmu i występuje we wszystkich komórkach. Najwięcej zawierają go: wątroba, nerki, trzustka. Selen wchodzi w skład peroksydazy glutationowej - enzymu chroniącego błony komórkowe i erytrocyty przed działaniem wolnych rodników. Selen wraz z witaminą E stabilizuje błony komórkowe oraz steruje przemianami siarki w organizmie człowieka.

Funkcje selenu

Selen jest niezwykle ważnym składnikiem diety szczególnie w okresie jesienno - zimowym, kiedy wokół jest sporo bakterii oraz wirusów. Selen wraz z witaminą E wzmacnia układ odpornościowy, poprzez zwiększenie ilości przeciwciał. Inne istotne funkcje selenu to:

chroni błony komórkowe przed działaniem wolnych rodników,
poprawia stan oczu, skóry i włosów
chroni przed chorobami serca i układu krążenia,
pomaga w usuwaniu metali ciężkich,
zapobiega stanom zapalnym,
zapobiega stanom nowotworowym i zmniejsza ryzyko raka u palaczy,
korzystnie wpływa na potencję i popęd seksualny u mężczyzn.

Niedobór

wiąże się głównie z uszkodzeniem mięśnia sercowego i z chorobami układu kostnego
Ostatnio ukazuje się coraz więcej doniesień o związku między niedoborem selenu a schorzeniami nowotworowymi, jak również chorobami układu krążenia.
Niedobory selenu mogą powodować: osłabienie, choroby wątroby i trzustki, bladość, dolegliwości mięśniowe, dolegliwości stawowe, łamliwe paznokcie, oznaki starzenia się, podatność na zakażenia, zaburzenia czynności serca, zaburzenia widzenia, częste przeziębienia.
Problemy z płodnością u mężczyzn
Pojawienie się starczych plam
Zaburzona funkcja tarczycy

Nadmiar

Nadmiar selenu powoduje: łysienie, uszkodzenia skóry, uszkodzenie paznokci, nadwrażliwość, nudności i wymioty .

Źródło

Selen znajduje się w rybach morskich, w nie oczyszczonej soli morskiej i kopalnej, w wołowej lub cielęcej wątrobie, w nie oczyszczonych produktach zbożowych, mąkach z pełnego przemiału, w drożdżach, czosnku, grzybach lub pomidorach, orzechach, kukurydzy i zielonym groszku. Zawartość selenu w pokarmach jest bardzo zmienna i zależna od zawartości selenu w glebie przeznaczonej do uprawy.

Przyswajalność selenu zwiększona jest w diecie bogatej w białka drobnocząsteczkowe oraz w witaminy (głównie E, A, C), a utrudniona przy podwyższonej ilości metali ciężkich i siarki. Przyswajalność selenu ogranicza spożywanie dużych dawek witaminy C oraz słodyczy.

Dzienne zapotrzebowanie na selen w [μg] (mikrogram):

dzieci (1 - 3 lata) - 20 [μg],
dzieci (3 - 6 lat) - 20 [μg],
dzieci (6 - 10 lat) - 30 [μg],
młodzież - od 45 do 70 [μg],
dorośli - od 60 do 70 [μg],
kobiety II połowa ciąży - 65 [μg] i kobiety karmiące - 75 [μg]

Fakty

witamina E i Selen działają synergistycznie
zarówno Wit. E jak i Selen są przeciwutleniaczami, zapobiegającymi albo przynajmniej opóźniającymi proces starzenia się tkanek, będący następstwem utleniania
większe zapotrzebowanie na selen występuje u mężczyzn
prawie połowa zasobów tego składnika mineralnego gromadzi się w jądrach i częściach przewodów nasiennych przylegających do prostaty. Utrata selenu następuje także wraz z wydzielaniem nasienia
nie została ustalona oficjalnie norma zapotrzebowania na ten składnik mineralny, proponuje się jednak dzienne spożycie 50 mcg. dla kobiet, 70 mcg. dla mężczyzn

Korzyści

pomaga w utrzymaniu młodzieńczej elastyczności tkanek
łagodzi uderzenia gorąca i inne dolegliwości związane z menopauzą
zapobiega łupieżowi i pomaga w jego leczeniu
prawdopodobnie niszczy niektóre karcynogeny i zabezpiecza przed pewnymi rodzajami nowotworów

Warto wiedzieć:

zbyt niski poziom selenu w diecie może objawić się osłabieniem mięśni,
zawartość selenu w glebie determinuje jego zawartość w żywności,
selen współdziała z witaminą E i umożliwia jej prawidłowe trawienie i wchłanianie. Witamina E natomiast utrzymuje zapasy selenu w formie aktywnej i zapobiega jego stratom z organizmu co odgrywa ważną rolę w profilaktyce miażdżycy,
w połączeniu z witaminą E, selen może poprawić aktywność życiową i zwiększyć witalność osób starszych.